Toen mij zus Patricia Steur een tijd geleden al begon met het digitaliseren van haar foto-archief, ontving ik regelmatig foto’s van vroeger. Herinneringen aan wat we alzo samen hebben gedaan, wie zij fotografeerde en ik interviewde. Mooie tijden om te koesteren. We hadden toen en hebben nog steeds veel plezier in wat we samen creëren. Het gaat ons makkelijk af want aan een half woord hebben we genoeg.
Zo ontving ik ook deze foto, met Andy Tielman die Patricia maakte voor een interview voor Moesson. Ik moest meteen denken aan dat interview uit 1993 en de latere logeerpartij bij mijn moeder in 2011. Mijn man Coen en ik logeerden toen gedurende vier maanden bij mijn moeder. Zij was ons opvanghuis toen we voor een paar jaar terugkeerden naar Nederland en zonder vast adres kun je je als Nederlander niet inschrijven in de Lage Landen. Je gelooft het niet. Het is een enorm gedoe om terug te keren naar eigen land en beleefd te blijven tijdens de onsympathieke procedures met idem ambtenaren.
Het aanbod van mijn moeder om bij haar in te trekken vergemakkelijkte de opstart en re-integratie in Den Haag aanzienlijk. Het was een interessante ervaring om op deze leeftijd weer bij mevrouw-mijn-moeder thuis te wonen. Ik ontdekte allerlei overeenkomsten. De gebaren, de empathie, de humor, de zorgzaamheid, de kritische blik en de meedogenloze oordelen die zij en ik nooit zagen als veroordeling maar als observatie.
Waar ik mezelf helemaal niet in herkende, was haar gewoonte om vaak iets te eten. Ze deed me denken aan Andy Tielman (1936-2011). Zoals gezegd interviewde ik hem in 1993. Het is lang geleden en het staat me bij als de dag van gisteren. Ik was zenuwachtig. Allerlei scenario’s van de ontmoeting die ik straks zou hebben met een van mijn jeugdidolen kwamen voorbij. Het ging dan ook niet om zomaar iemand. Ik zou oog in oog komen te staan met de Andy Tielman. Van de Tielman Brothers. De band die aan Jimi Hendrix leerde met zijn tanden de gitaar te bespelen.
Andy was net terug van zijn jarenlange omzwervingen in Indonesië en bezig met een comeback in Nederland. Vandaar dat ik in opdracht van Moesson – het enige Indische tijdschrift ter wereld – hem ging interviewen over zijn leven. Ik was daar toen (eind)redacteur. De ontmoeting was Indisch hartelijk. Hij was nog steeds slank en knap en zijn oogopslag die ik alleen van zijn optredens kende, was niet veranderd. We dronken koffie met iets erbij en praatten. Een uur later bestelde Andy saucijzenbroodjes en weer een tijdje later een lunch die niet lang daarna gevolgd werd door thee en taart. Ik was verbaasd dat hij zo vaak at en stelde aan het einde van het interview uiteindelijk toch die brandende vraag.
“Waarom eet je zo vaak?”
“Waarom? lachte hij zijn mooie lach. “Ik kan beter vragen waarom jij zo weinig eet? Je moet vaak eten hoor. Stel je voor dat je dood neervalt met een lege maag? Dat kan toch niet?”
Mijn moeder at dus net zo vaak als Andy. Weliswaar veel minder en wel net zo vaak. Altijd dacht ik dat ze te weinig at (ze woog maar 48 kilo). Maar nu weet ik beter. Ze had een hekel aan groente en sla (om discussies te vermijden met tafelgenoten zei ze altijd dat ze er allergisch voor was). Ze dwong zichzelf iedere dag iets gezonds te eten voordat ze aan de desserts en de koekjes begon, dat wel. Ik kon het niet nalaten ook aan haar die ene vraag te stellen.
“Mam, waarom eet je zo vaak? Je lijkt Andy Tielman wel. Als ik zoveel en zo vaak zou eten als jullie dan zou ik dik zijn.”
Ze keek me verbaasd aan en zei: “Stel je voor … een lege maag? Dat kan toch niet. Maar jij moet dat niet doen hoor. Jij hebt namelijk de aanleg van de Hollandse familie van je vader.” Dat laatste zei ze met enige triomf in haar stem en met nadruk op het woordje jij. Ik moest lachen en bedacht me dat ik misschien ook ieder uur moet gaan eten. Wie weet kon die Indische gewoonte de Hollandse aanleg wel overwinnen.
Mijn websites liesbethsteur.com en yogastudiomarvao.com zijn niet meer in de lucht. Vergeet dus niet je hier bij mijn Nederlandse Substack pagina in te schrijven. (Ik heb ook een Engelse en een Portugese Substack pagina). Je hoeft niet te betalen en dat mag natuurlijk wel, want schrijven is ook werk. Door je in te schrijven blijf je altijd op de hoogte van nieuwe artikelen, blogs, overpeinzingen, gebeurtenissen en van mijn leven in Portugal in het algemeen.
En je mag dat wat ik schrijf altijd delen met anderen van wie je denkt dat ze het op prijs stellen om te lezen.
hahaha! Wat een leuk verhaal Lies! Kan me het nog goed herinneren!
Ja, Andy Tielman, de grondlegger van Indorock! Alle Indische mensen die ik ken, kennen Andy Tielman. Ik ook, hoewel ik niet Indisch ben. Maar ik kom uit Den Haag en ben opgegroeid tussen Indische mensen. Indisch eten vond ik van jongs af aan lekkerder dan Hollands eten. Ik woon nu in Fuerteventura, Canarias en kook nog steeds heel vaak Indisch (of Chinees). Het is wel een hele toer om aan de juiste kruiden te komen. Gelukkig hebben ze in het dorp verderop een Indiase winkel. Daar haal ik heel wat vandaan. En pas geleden stuurde een Indische dame die in Spanje woont mij een zak djeroek poeroet (gedroogde limoenblaadjes). Ik was haar zo dankbaar. Ik kom amper meer in Nederland, maar als ik in NL ben logeer ik altijd bij mijn Indische vriend die in Scheveningen woont. En wat je zegt: de hele dag dag door wordt er gegeten, hahaha. Als een ton kom ik dan terug.