
Vandaag is het 25 april, de dag van de Portugese Anjerrevolutie. De dag waarop in 1974 officieel een einde kwam aan de dictatuur van de Novo Estado waaraan Salazar sinds 1932 leiding gaf met ferme hand. Het was een zogenaamde zachte overgang naar een democratie. Geen revolutie met de messen tussen de tanden. De jaren daarna was het onrustig, vielen er toch nog doden waar liever niet over wordt gepraat en was de verwarring compleet. In de afgelopen 51 jaar doen politici hun best om naar de regels van een democratie (naar voorbeeld van het heilige Europa) leiding te geven aan een land dat veel heeft geleden en aan een volk dat de overgang nog vers in het geheugen heeft. Alle gangbare door de overwinnaar geschreven geschiedenis kun je overal op het internet lezen. Of lees een boek van Rentes de Carvalho, dan kun je je nog eens verbazen.
In Nederland vieren ze een week later ook de vrijheid. In mijn ogen heeft dat niets meer met vrijheid te maken. Vrijheid van oorlog en bezetters, van bazen en bovenbazen. Het is een vrije dag met festivals die almaar moeten groeien. Het doel voorbij. Vroeger had Nederland alleen de 4-5 Mei Herdenking (geen vrije dag trouwens), een uur of zo om stil te staan bij verlies en rouw en bij terugkrijgen van de kostbare vrijheid. Het was een stil uur van overdenken en doorvoelen.
Dan rijst vanzelf de vraag bij mij: wat is nu die vrijheid? Betekent vrijheid geen oorlog? Want bijna iedereen voert regelmatig oorlog. Met zijn partner, met zijn baas, met zijn huisdieren, met de buurman. Boze mensen genoeg. Hoofden vol met oorlogszuchtige gedachten. Gesprekken vervallen in discussies waar de honden geen brood van lusten. Er zijn momenten dat ik het gevoel heb dat iedereen in oorlog is en dan vooral met zichzelf en om dat te camoufleren een continue maskerade opvoeren. Zeker als je bedenkt dat de natuurlijke staat van de mens vreugde is. Dat laatste is moeilijk te accepteren omdat je dan niemand meer de schuld kunt geven van jouw boze humeur. Soms bekruipt me het gevoel dat mensen willen lijden in plaats van verantwoordelijk zijn voor zichzelf.
In vrijheid leven is makkelijker als je in een vredig land leeft dan in een oorlogsgebied. Toch, zolang je niet vrij bent in je hoofd en weet dat jij de enige verantwoordelijke bent voor jouw beleving, leef je nog steeds in oorlog. Daarom geloof ik niet dat er ooit een einde komt aan al die oorlogen en het knechten van volkeren (ja ook in de zogenaamde democratische landen) zolang de mens zichzelf niet in ogenschouw neemt en doorgaat met zichzelf te knechten door zijn angst om niet te krijgen wat hij wil hebben of om te verliezen wat hij heeft.
Viva a Liberdade! Word wakker, zou ik zeggen. Jij bent de enige die ervoor kan zorgen dat er vrede komt in de wereld door te beginnen met het oefenen van oprechtheid naar jezelf toe.
Yes, dank voor de reminder, Liesbeth!